毛茛属Ranunculus
多年生或少数一年生草本,陆生或部分水生。须根纤维状簇生,或基部粗厚呈纺锤形,少数有根状茎。茎直立、斜升或有匍匐茎。叶大多基生并茎生,单叶或三出复叶,3浅裂至3深裂,或全缘及有齿;叶柄伸长,基部扩大成鞘状。花单生或成聚伞花序;花两性,整齐;萼片5,绿色,草质,大多脱落;花瓣5,有时6至10枚,黄色,基部有爪,蜜槽呈点状或杯状袋穴,或有分离的小鳞片覆盖;雄蕊通常多数,向心发育,花药卵形或长圆形,花丝线形;心皮多数,离生,含1胚珠,螺旋着生于有毛或无毛的花托上;花柱腹面生有柱头组织。聚合果球形或长圆形;瘦果卵球形或两侧压扁,背腹线有纵肋,或边缘有棱至宽翼,果皮有厚壁组织而较厚,无毛或有毛,或有刺及瘤突,喙较短,直伸或外弯。
(引自《中国植物志》第二十八卷)
(毛茛Ranunculus japonicus Thunberg,北京东灵山)
附:中国毛茛属植物名录
1 新疆毛茛 Ranunculus songaricus Schrenk
2 毛托毛茛 Ranunculus trautvetterianus Regel exOvczinnikov
3 多根毛茛 Ranunculus polyrhizos Stephan exWilldenow
4 裂叶毛茛 Ranunculus pedatifidus J. E. Smith
5 掌裂毛茛 Ranunculus rigescens Turczaninow exOvczinnikov
6 深山毛茛 Ranunculus franchetii H. Boissieu
7 阴山毛茛 Ranunculus yinshanicus (Y. Z. Zhao) Y. Z.Zhao
8 巴郎山毛茛 Ranunculus balangshanicus W. T. Wang
9.1 大瓣毛茛(原变种)Ranunculus platypetalus (Handel-Mazzetti)Handel-Mazzetti var. platypetalus
9.2 硕花大瓣毛茛 Ranunculus platypetalus (Handel-Mazzetti)Handel-Mazzetti var. macranthus W. T. Wang
10 小苞毛茛 Ranunculus minor (L. Liou) W. T.Wang
11 藏西毛茛 Ranunculus munroanus J. R. Drummond exDunn
12 高山毛茛 Ranunculus junipericola J. Ohwi
13 南湖毛茛 Ranunculus nankotaizanus J. Ohwi
14 矮毛茛 Ranunculus pseudopygmaeusHandel-Mazzetti
15 川青毛茛 Ranunculus chuanchingensis L. Liou
16 砾地毛茛 Ranunculus glareosus Handel-Mazzetti
17 太白山毛茛 Ranunculus petrogeiton Ulbrich
18 窄瓣毛茛 Ranunculus micronivalis Handel-Mazzetti
19 爬地毛茛 Ranunculus pegaeus Handel-Mazzetti
20 宿萼毛茛 Ranunculus glacialiformisHandel-Mazzetti
21 若尔盖毛茛 Ranunculus luoergaiensis L. Liou
22 青河毛茛 Ranunculus chinghoensis L. Liou
23 红萼毛茛 Ranunculus rubrocalyx Regel ex Komarov
24 巴里坤毛茛 Ranunculus balikunensis J. G.Liu
25.1 基隆毛茛(原变种)Ranunculus hirtellus Royle var.hirtellus
25.2 小基隆毛茛 Ranunculus hirtellus Royle var. humilis W.T. Wang
25.3 三裂毛茛 Ranunculus hirtellus Royle var. orientalis W. T.Wang
26.2 班戈毛茛(原变种) Ranunculus banguoensis L. Liou var.banguoensis
26.2 普兰毛茛 Ranunculus banguoensis L. Liou var. grandiflorusW. T. Wang
27 定结毛茛 Ranunculus dingjieensis L. Liou
28.1 甘藏毛茛(原变种) Ranunculus glabricaulis (Handel-Mazzetti) L. Liouvar. glabricaulis
28.2 绿萼甘藏毛茛 Ranunculus glabricaulis (Handel-Mazzetti) L. Liouvar. viridisepalus W. T. Wang
29 长梗毛茛 Ranunculus pedicellatus Handel-Mazzetti
30 花葶毛茛 Ranunculus oreionannos Marquand &Airy Shaw
31 冷地毛茛 Ranunculus gelidus Karelin& Kirilov
32 棕萼毛茛 Ranunculus rufosepalus Franchet
33 五福花叶毛茛 Ranunculus adoxifoliusHandel-Mazzetti
34 米林毛茛 Ranunculus mainlingensis W. T.Wang
35 宝兴毛茛 Ranunculus stenorhynchusFranchet
36 蓬莱毛茛 Ranunculus formosa-montanus J.Ohwi
37 疏花毛茛 Ranunculus matsudae Hayata exMasamune
38 森氏毛茛 Ranunculus morii (Yamamoto) J.Ohwi
39 上海毛茛 Ranunculus polii Franchet ex Forbes& Hemsley
40 砚山毛茛 Ranunculus yanshanensis W. T. Wang
41 川滇毛茛 Ranunculus potaninii Komarov
42 苍山毛茛 Ranunculus cangshanicus W. T. Wang
43.1 天山毛茛(原变种) Ranunculus popovii Ovczinnikov in Komarov var.popovii
43.2 深齿毛茛 Ranunculus popovii Ovczinnikov in Komarov var.stracheyanus (Maximowicz) W. T. Wang
44 栉裂毛茛 Ranunculus pectinatilobus W. T. Wang
45 鸟足毛茛 Ranunculus brotherusii Freyn
46 叉裂毛茛 Ranunculus furcatifidus W. T. Wang
47.1 高原毛茛(原变种) Ranunculus tanguticus (Maximowicz) Ovczinnikovvar. tanguticus
47.2 毛果高原毛茛 Ranunculus tanguticus (Maximowicz) Ovczinnikovvar. dasycarpus (Maximowicz) L. Liou
48 姚氏毛茛 Ranunculus yaoanus W. T. Wang
49 靖远毛茛 Ranunculus jingyuanensis W. T. Wang
50 丝叶毛茛 Ranunculus nematolobus Handel-Mazzetti
51 美丽毛茛 Ranunculus pulchellus C. A. Meyer
52 昆仑毛茛 Ranunculus kunlunshanicus J. G. Liu
53 睫毛毛茛 Ranunculus densiciliatus W. T. Wang
54 叶城毛茛 Ranunculus yechengensis W. T. Wang
55 低毛茛 Ranunculus humillimus W. T. Wang
56.1 云生毛茛(原变种) Ranunculus nephelogenes Edgeworth var.nephelogenes
56.2 曲升毛茛 Ranunculus nephelogenes Edgeworth var. geniculatus(Handel-Mazzetti) W. T. Wang
56.3 长茎毛茛 Ranunculus nephelogenes Edgeworth var. longicaulis(Trautvetter) W. T. Wang
57.1 棉毛茛(原变种) Ranunculus membranaceus Royle var.membranaceus
57.2 柔毛茛 Ranunculus membranaceus Royle var. pubescens (W.T. Wang) W. T. Wang
57.3 多花柔毛茛 Ranunculus membranaceus Royle var. floribundus W.T. Wang
58 和静毛茛 Ranunculus hejingensis W. T. Wang
59 单叶毛茛 Ranunculus monophyllus Ovczinnikov
60 宽瓣毛茛 Ranunculus albertii Regel &Schmalhausen
61 截叶毛茛 Ranunculus transiliensis M. G. Popov exOvczinnikov
62 团叶毛茛 Ranunculus fraternus Schrenk
63 哈密毛茛 Ranunculus hamiensis J. G. Liu
64.1 扇叶毛茛(原变种) Ranunculus felixii H. Léveillévar. felixii
64.2 心基扇叶毛茛 Ranunculus felixii H. Léveillévar. forrestii Handel-Mazzetti
65 文采毛茛 Ranunculus wangianus Q. E. Yang
66 云南毛茛 Ranunculus yunnanensis Franchet
67 阿尔泰毛茛 Ranunculus altaicus E. G. Laxmann
68 门源毛茛 Ranunculus menyuanensis W. T. Wang
69.1 圆裂毛茛(原变种) Ranunculus dongrergensis Handel-Mazzetti var.dongrergensis
69.2 深圆裂毛茛 Ranunculus dongrergensis Handel-Mazzetti var.altifidus W. T. Wang
70 中甸毛茛 Ranunculus zhungdianensis W. T. Wang
71.1 康定毛茛(原变种) Ranunculus dielsianus Ulbrich var.dielsianus
71.2 丽江毛茛 Ranunculus dielsianus Ulbrich var. suprasericeusHandel-Mazzetti
71.3 长毛康定毛茛 Ranunculus dielsianus Ulbrich var. longipilosus W.T. Wang
71.4 大通毛茛 Ranunculus dielsianus Ulbrich var. leiogynus W. T.Wang
72.1 纺锤毛茛(原变种) Ranunculus limprichtii Ulbrich var.limprichtii
72.2 狭瓣纺锤毛茛 Ranunculus limprichtii Ulbrich var. flavusHandel-Mazzetti
73 大金毛茛 Ranunculus pseudolobatus L. Liou
74 和田毛茛 Ranunculus hetianensis L. Liou
75 新宁毛茛 Ranunculus xinningensis W. T. Wang
76 浅裂毛茛 Ranunculus lobatus Jacquemont
77.1 圆叶毛茛(原变种) Ranunculus indivisus (Maximowicz) Handel-Mazzettivar. indivisus
77.2 阿坝毛茛 Ranunculus indivisus (Maximowicz) Handel-Mazzettivar. abaensis (W. T. Wang) W. T. Wang
78.1 聂拉木毛茛(原变种) Ranunculus nyalamensis W. T. Wang var.nyalamensis
78.2 浪卡子毛茛 Ranunculus nyalamensis W. T. Wang var.angustipetalus W. T. Wang
79 苞毛茛 Ranunculus similis Hemsley
80 四蕊毛茛 Ranunculus tetrandrusW. T. Wang
81 藓丛毛茛 Ranunculus muscigenus W. T. Wang
82 沾地毛茛 Ranunculus radicans C. A. Meyer
83 小掌叶毛茛 Ranunculus gmelinii de Candolle
84 浮毛茛 Ranunculus natans C. A. Meyer
85 内蒙古毛茛 Ranunculus intramongolicus Y. Z. Zhao
86 条叶毛茛 Ranunculus lingua Linnaeus
87 长叶毛茛 Ranunculus amurensis Komarov
88 松叶毛茛 Ranunculus reptans Linnaeus
89.1 猫爪草(原变种) Ranunculus ternatus Thunberg var.ternatus
89.2 细裂毛爪草 Ranunculus ternatus Thunberg var. dissectissimus(Migo) Handel-Mazzetti
90 柄果毛茛 Ranunculus podocarpus W. T. Wang
91 石龙芮 Ranunculus sceleratus Linnaeus
92 黑果毛茛 Ranunculus melanogynus W. T.Wang
93 西南毛茛 Ranunculus ficariifolius H.Léveillé& Vaniot
94 三角叶毛茛 Ranunculus triangularis W. T. Wang
95 掌叶毛茛 Ranunculus cheirophyllus Hayata
96.1 毛茛(原变种) Ranunculus japonicus Thunberg var.japonicus
96.2 三小叶毛茛 Ranunculus japonicus Thunberg var. ternatifoliusL. Liao
96.3 伏毛毛茛 Ranunculus japonicus Thunberg var. propinquus (C.A. Meyer) W. T. Wang
96.4 银叶毛茛 Ranunculus japonicus Thunberg var. hsinganensis(Kitagawa) W. T. Wang
97 鹿场毛茛 Ranunculus taisanensis Hayata
98 兴安毛茛 Ranunculus smirnovii Ovczinnikov
99 黄毛茛 Ranunculus distans Wallich ex Royle
100 白山毛茛 Ranunculus paishanensis Kitagawa
101 大叶毛茛 Ranunculus grandifolius C. A. Meyer
102 棱边毛茛 Ranunculus submarginatus Ovczinnikov
103.1 大毛茛(原变种) Ranunculus grandis Honda var. grandis
103.2 帽儿山毛茛 Ranunculus grandis Honda var. manshuricus H.Hara
104 北毛茛 Ranunculus borealis Trautvetter
105.1 昆明毛茛(原变种) Ranunculus kunmingensis W. T. Wang var.kunmingensis
105.2 展毛昆明毛茛 Ranunculus kunmingensis W. T. Wang var.hispidus W. T. Wang
106 昌平毛茛 Ranunculus changpingensis W. T.Wang
107.1 楔叶毛茛(原变种)Ranunculus cuneifolius Maximowicz var.cuneifolius
107.2 宽楔叶毛茛 Ranunculus cuneifolius Maximowicz var.latisectus S. H. Li & Y. H. Huang
108.1 棱喙毛茛(原变种)Ranunculus trigonus Handel -Mazzetti var.trigonus
108.2 伏毛棱喙毛茛 Ranunculus trigonus Handel -Mazzetti var.strigosus W. T. Wang
109 短喙毛茛 Ranunculus meyerianus Ruprecht
110 多花毛茛 Ranunculus polyanthemos Linnaeus
111 褐鞘毛茛 Ranunculus sinovaginatus W. T. Wang
112 铺散毛茛 Ranunculus diffusus de Candolle
113 扬子毛茛 Ranunculus sieboldii Miquel
114 禺毛茛 Ranunculus cantoniensis de Candolle
115.1 钩柱毛茛(原变种) Ranunculus silerifolius H. Léveillévar. silerifolius
115.2 长花毛茛 Ranunculus silerifolius H. Léveillévar. dolichanthus L. Liao
116 长嘴毛茛 Ranunculus tachiroei Franchet &Savatier
117 匐枝毛茛 Ranunculus repens Linnaeus
118 茴茴蒜 Ranunculus chinensis Bunge
119 欧毛茛 Ranunculus sardous Crantz
120 疣果毛茛 Ranunculus trachycarpus Fischer &C. A. Meyer
121 刺果毛茛 Ranunculus muricatus Linnaeus
122 田野毛茛 Ranunculus arvensis Linnaeus
123 宽翅毛茛 Ranunculus platyspermus Fischer
124 扁果毛茛 Ranunculus regelianus Ovczinnikov
125 狭萼毛茛 Ranunculus angustisepalus W. T. Wang
126 哀牢山毛茛 Ranunculus ailaoshanicus W. T.Wang[1]
[1] 王文采. 中国云南毛茛科毛茛属一新种——哀牢山毛茛[J]. 植物分类学报. 2007, 45(3): 293-295.